بارکد ها انواع مختلفی دارند و هرکدام به روش خاصی منظور خود را منتقل می کنند. بارکد ها بر اساس مقدار و نوع داده های رمزگذاری شده درونشان با هم فرق می کنند (مثلا، فقط عددی یا الفبایی). نمادشناسی یک روش تعریف شده برای نمایش ارقام عددی یا الفبایی با استفاده از میله ها و فضاهایی است تا کامپیوتر ها بتوانند به راحتی آن را اسکن و رمزگشایی کنند.
اجزای تشکیل دهنده یک بارکد
وقتی که یک بارکد را تجزیه کنید، کاراکتر ها از داخل میله ها و فضاهای خالی بیرون می آیند.
- X Dimension یا بُعد-X: نوار یا عنصری توپُر در بارکد است که به آن اندازه mil (1 mil = 0.001 اینچ) هم می گویند.
- منطقه آرام: جاهای خالیه قبل و بعد از بارکد هستند.
نماد های بارکد چه انواعی دارند؟
نمادهای 1 بعدی و 2 بعدی با متفاوت هستند و بنابراین از انواع و مقادیر متفاوتی از داده ها را پشتیبانی می کنند، به علاوهبارکدهای متفاوت که در برنامه ها ساخته می شوند ممکن است برا یخوانده شدن به سخت افزار های متفاوتی نیاز داشته باشند.
نمادهای 1 بعدی داده ها را به صورت افقی در امتداد بارکد رمزگذاری می کنند و می توانند مقدار محدودی از اطلاعات را در خود ذخیره کنند (حداکثر حدود 85 کاراکتر اما معمولاً بسیار کمتر، بسته به نوع کد)و با کدگذاری داده های بیشتر، ابعاد بارکد بزرگتر تر می شود.
بارکدهای 1 بعدی را می توان به انواع زیر دسته بندی کرد:
- UPC-A (ظرفیت داده 12 رقم عددی – 11 کاربر مشخص شده و 1 رقم بررسی)
- UPC-E (ظرفیت داده 7 رقم عددی – 6 کاربر مشخص شده و 1 رقم بررسی)
- کد 128 (طول متغیر)
*نمادهای دوبعدی در مقایسه با نماد های یک بعدی، با ذخیره کردن داده ها به صورت افقی و عمودی می توانند مقدار بیشتری از اطلاعات (صدها کاراکتر) را در یک فضای بسیار کوچکتر ذخیره کنند و یک اسکنر برای خواندن این بارکد باید بتواند به صورت همزمان هر دو بعد را اسکن کند.
بارکدهای 2 بعدی را می توان به انواع زیر دسته بندی کرد:
- ماتریس داده (هر نوع داده اعم از باینری یا الفبایی و حداکثر 3116 بایت باشد)
- آزتک (هر نوع داده اعم از باینری یا الفبایی و طول تا 3750 بایت)
- Maxicode (حداکثر 93 کاراکتر الفبایی یا 138 رقم عددی)
- کد QR (شامل هر نوع داده اعم از باینری یا الفبایی و حداکثر 7089 بایت)
اینکه چه بارکدی برای استفاده مناسبتر است، بستگی به مقدار فضای موجود روی مثلا محصول و مقدار داده مورد نیاز برای ذخیره سازی دارد. درضمن لازم نیست برای هر نوع بارکدی یک دستگاه اسکنر جداگانه تهیه شود و معمولا بیشتر اسکنر های موجود در بازار می توانند بیشتر انواع بارکد ها را اسکن کنند.
در زیر نمادهای اصلی بارکد را با هم مرور می کنیم:
کدهای GS1 DATABAR
خانواده GS1 Databar از کدهای 1 بعدی درست شده و معمولاً برای برچسب زدن غذاهای تازه استفاده می شود. نوع داده‌هایی که معمولاً کدگذاری می‌شوند شامل اطلاعاتی مانند شماره دسته یا تاریخ انقضا یا وزن محصولات هستند.
UPC و EAN (کد جهانی محصول / شماره اروپایی محصول)
به طور جهانی شناخته شده و معمولا در بازارهای خرده فروشی استفاده می شود، تقریباً روی هر محصول مصرفی در جهان چاپ می شود و داده های آن فقط عددی هستند.
کد 128
یکی از فشرده ترین نمادهای خطی که می تواند کاراکترهای ASCII 128 را رمزگذاری کند و اغلب برای ذخیره اطلاعاتی مثل شماره سریال و تاریخ انقضا استفاده قرار می شود.
کد 39
این نماد که کد 3 از 9 نیز نامیده می شود، یکی از قدیمی ترین و پرکاربردترین نمادها است. این یک نماد الفبایی با طول متغیر برای رمزگذاری 26 حرف بزرگ به اضافه اعداد و هفت کاراکتر خاص است. به غیر از این یک نسخه توسعه یافته هم دارد که از تمام 128 کاراکتر ASCII پشتیبانی می کند. کد 39 کمتر از کد 128 فشرده شده است، بنابراین بر روی برچسب فضای بیشتری اشغال می کند.
ماتریس داده
یک نماد دوبعدی است و معمولا روی محصولات کوچک استفتاده می شود، چونکه می‌تواند مقدار زیادی از اطلاعات را در فضای کوچک رمزگذاری کند.
AZTEC
نماد ماتریس دو بعدی شامل 13 تا 3832 کاراکتر عددی یا 12 تا 3067 کاراکتر الفبایی است. Aztec Mesas مکمل‌های مبتنی بر کد آزتک هستند که به نمادهای بارکد خطی اجازه می دهد تا داده های بیشتری را رمزگذاری کند که نتیجه آن ترکیبی از نمادهای خطی و دوبعدی می شود.
QR CODE
مخفف عبارت Quick Response Code و یک کد دوبعدی حاوی 4000 تا 7000 کاراکتر است و معمولاً برای برنامه‌های بارکدینگ تلفن همراه، مانند کارت‌های وفاداری یا کدهای کوپن استفاده می‌شوند.
PDF417
یک بارکد خطی/ دو بعدی است و معمولاً به عنوان بارکد در بسیاری از گواهینامه های رانندگی ایالات متحده دیده می شود، اما می تواند برای سایر برنامه های مربوط به حمل و نقل یا مدیریت موجودی هم استفاده شود. داده ها در هر دو بعد افقی و عمودی کدگذاری می شوند. با کدگذاری بیشتر داده ها، اندازه بارکد را می توان در هر دو جهت افقی و عمودی افزایش داد.
از نمادهای مختلف در کجا استفاده می شود؟
| کدهای عددی 1 بعدی: | برنامه های کاربردی محبوب |
| UPC: EAN-13: 2I از 5: Codabar: | اکثر محصولات خرده فروشی در ایالات متحده محصولات خرده فروشی بین المللی حمل و نقل، آزمایشگاه ها، انبارها، برنامه های صنعتی کتابخانه ها، بانک های خون، تحویل بسته شبانه |
| کدهای الفای عددی 1 بعدی: | |
| کد 128: کد 39: | حمل و نقل دریایی شناسایی، موجودی، ردیابی |
| کدهای دو بعدی: | |
| PDF417: Data Matrix: Maxicode: QR Code: | گواهینامه‌های رانندگی و سایر کارت‌های شناسایی، کارت پرواز داروها، بردهای مدار، ابزار جراحی، تولید شماره سریال تایید سفارش، کدهای وفاداری موبایل و کوپن |
منبع: .zebra.com